ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΕΡΓΙΑΣ (ΜΕΡΟΣ Β)

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΕΡΓΙΑΣ (ΜΕΡΟΣ Β)

Συνεχίζοντας από το μέρος α
Ποιες τροφές ενοχοποιούνται;
 
Νωπές τροφές προκαλούν τις περισσότερες και σοβαρότερες αντιδράσεις. Η αλλεργιογονικότητά τους εκπίπτει ή και καταργείται αν μαγειρευτούν, ψηθούν και εν γένει υποστούν επεξεργασία. Φαίνεται ότι με αυτές τις διαδικασίες καταστρέφονται οι αλλεργιογόνες πρωτεΐνες. Εξαιρούνται το σέλινο και οι ξηροί καρποί που διατηρούν την αλλεργιογονικότητά τους ακόμη και όταν έχουν υποστεί την όποια επεξεργασία. Τμήματα του φυτού, όπως ο φλοιός, μπορεί να είναι περισσότερο αλλεργιογόνα από άλλα. Η αλλεργιογονικότητα των φρούτων περιορίζεται με την αποθήκευσή τους. Τροφές που έχουν αναφερθεί για αναφυλακτικές αντιδράσεις είναι:


1) Ακτινίδια
2) Φουντούκια
3) Λευκή Πατάτα
4) Σέλινο
5) Μαϊντανός
6) Φασόλια
7) Κύμινο


Σ.Σ.Α. και ειπνεόμενες γύρεις φυτών της Μεσογείου

Μελέτη 720 ασθενών με αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα ή και τα δύο, έδειξε ότι:
61 ασθενείς, ποσοστό 8.48%, βρέθηκαν ευαισθητοποιημένη στη γύρη του Πλάτανου (Platanus Acerifolia). Από τους 61 αυτούς ασθενείς οι 32, ποσοστό 52,45% βρέθηκαν να πάσχουν από τροφική αλλεργία (Σ.Σ.Α.).

Τα τροφικά αλλεργιογόνα τα οποία ενοχοποιήθηκαν είναι τα Φουντούκια, Ροδάκινο, Μήλο, Φιστίκια, Καλαμπόκι, Ρεβίθια, Μαρούλι. Πρόκειται για διασταυρούμενη αλλεργία στη γύρη του Πλάτανου (P.Acerifolia) και τροφών φυτικής προέλευσης.

Ανάλογη διασταυρούμενη αλλεργιογονικότητα που προκαλεί Σ.Σ.Α., αναφέρεται στο Γιαπωνέζικο Κυπαρίσσι (τη γύρη του) και ορισμένα λαχανικά και νωπά φρούτα (Πεπόνι, Μήλο, Ακτινίδιο). (8) Περιγράφεται επίσης, σε μελέτη επτά ασθενών, διασταυρούμενη αλλεργιογονικότητα στη γύρη του Κυπαρισσιού και το Ροδάκινο (8) (Hugues B, et al., 2003) Εδώ, 
υπεύθυνο αλλεργιογόνο είναι το 45kDa, μια πρωτεΐνη που μεταφέρεται με λιπίδια και απαντάται στη γύρη του Κυπαρισσιού αλλά και το Ροδάκινο. (Ishida T, et al, 2000). Αντιμετώπιση του συνδρόμου στοματικής αλλεργίας. Το Σ.Σ.Α., προκαλείται από ωμά φρούτα και λαχανικά. Αν οι ένοχες για το σύνδρομο τροφές μαγειρευτούν ή υποστούν επεξεργασία, συνήθως μπορούν να αναλωθούν ακίνδυνα. Εξαιρούνται οι ξηροί καρποί. Δε χρειάζεται να αποφεύγονται όλες οι τροφές που αναφέρονται στο πίνακα 1. Συνιστάται να αποφεύγονται μόνον όσες τροφές προκάλεσαν στο παρελθόν Σ.Σ.Α., στο συγκεκριμένο άτομο. Επισημαίνεται πάντως ότι άτομο με Σ.Σ.Α. Σε ορισμένες τροφές του πίνακα 1, δεν αποκλείεται να εκδηλώσει αλλεργική αντίδραση και σε κάποιες από τις υπόλοιπες τροφές του πίνακα. Όταν το Σ.Σ.Α. αρχίζει να εκδηλώνεται, η ένοχη τροφή διακόπτεται και απομακρύνεται άμεσα. Διαφορετικά είναι ορατός ο κίνδυνος μεγάλης
αλλεργικής αντίδρασης.


Πρώτη θεραπευτική προσέγγιση:

1) Αντιισταμινικά,
2) Αντιλευκοτριενικά,
3) Κορτιζόνη από του στόματος.

Ασθενείς με Σ.Σ.Α. και με ιστορικό, έστω και μιας εκδήλωσης, σοβαρής συμπτωματολογίας όπως, αναπνευστική δυσχέρεια, βρογχόσπασμος, βράγχος φωνής, γενικευμένη κνίδωση, ενημερώνονται για τη χρήση προγεμισμένης σύριγγας αδρεναλίνης. (Epipen, Fast Ject, Anakt, κλπ.). Ασθενείς με ήπιες εκδηλώσεις του Σ.Σ.Α., μπορούν να αναλώσουν τα ένοχα φρούτα και λαχανικά, αποφλοιωμένα και φρεσκοκομμένα, δοκιμαστικά και με προσοχή. Στη παραμικρή αλλεργική αντίδραση διακόπτεται άμεσα η ανάλωση της ένοχης τροφής. Φρούτα και λαχανικά προθερμασμένα σε φούρνο μικροκυμάτων, για μικρό χρονικό διάστημα και θερμοκρασία 80º – 90º C, φαίνεται να χάνουν την αλλεργιογονικότητά τους. Το Σ.Σ.Α. που προκαλείται από ξηρούς καρπούς δεν αφήνει περιθώρια επανάληψης. Ο κίνδυνος σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης είναι μεγάλος. Η απευαισθητοποίηση στόχο έχει τη μετατροπή της ικανότητας του ανοσοποιητικού συστήματος, ώστε να παράγει Th1 λεμφοκύτταρα, αντί των Th2 που παράγει το ανοσοποιητικό σύστημα των ατοπικών ασθενών. Η απευαισθητοποίηση αποτελεί ρεαλιστική πρόταση για την θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας από αλλεργιογόνα φυτά, αλλά είναι και η μόνη, σύγχρονη πρόταση πρόληψης, πριν η διαλείπουσα αλλεργική ρινίτιδα μετατραπεί σε ολοετή και πριν ο ασθενής εμφανίσει άσθμα ή προκληθούν άλλες επιπλοκές. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η απευαισθητοποίηση προς αλλεργιογόνα Γυρεοκόκκων, μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση των τροφικών αλλεργιών του Σ.Σ.Α., οι οποίες οφείλονται σε διασταυρούμενη αλλεργιογονικότητα, έχουν δε σχέση με τα υπό ανοσοποίηση αλλεργιογόνα.

Ο Bucher, X., et al (8), έδειξαν ότι ασθενείς του Σ.Σ.Α. είχαν στατιστικά σημαντική βελτίωση, ένα χρόνο μετά την απευαισθητοποίηση τους από αλλεργιογόνα γύρεων δένδρων, προς τα οποία ήσαν ευαισθητοποιημένοι. Ωστόσο οι κλινικές εκδηλώσεις του Σ.Σ.Α., μετά τη λήψη Μήλου και Φουντουκιών είχαν σχετική μόνο ύφεση. Η σοβαρότητα των εκδηλώσεων του Σ.Σ.Α. μόνη της, δεν θα πρέπει να αποτελεί το κριτήριο για έναρξη απευαισθητοποίησης. Η ανοσοθεραπεία είναι ενδεδειγμένη μέθοδος αντιμετώπισης και πρόληψης αλλεργιών της αναπνευστικής οδού. Η συνύπαρξη του Σ.Σ.Α., αποτελεί ένα επιπλέον λόγο για την επιλογή του συγκεκριμένου ασθενή προς απευαισθητοποίηση.

Πρόληψη του Σ.Σ.Α.

Η ανάπτυξη και η φαινοτυπική έκφραση των ατοπικών νόσων εξαρτάται από μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ:

1) Γενετικών παραγόντων,
2) Περιβαλλοντικής έκθεσης προς τα αλλεργιογόνα
3) Mη ειδικών ανοσοενισχυτικών παραγόντων όπως, το κάπνισμα, η ατμοσφαιρική ρύπανση και οι λοιμώξεις

Σε όλα τα βρέφη πρέπει να ενθαρρύνεται ο μητρικός θηλασμός τουλάχιστον επί 4-6 μήνες. Εάν ο μητρικός θηλασμός δεν είναι εφικτός, συνιστάται η χορήγηση ενός αποδεδειγμένα υποαλλεργικού, υδρολυμένου γάλακτος για περίοδο 4 μηνών. Να αποφεύγεται η έκθεση των βρεφών σε Τοξικούς παράγοντες όπως ο καπνός του τσιγάρου. Η πρόληψη διακρίνεται σε πρωτογενής και δευτερογενή. Η πρωτογενής πρόληψη περιλαμβάνει την λήψη των παρακάτω μέτρων από την παιδική ηλικία.

1) Αποφυγή της έκθεσης στα αλλεργιογόνα και τη ατμοσφαιρική ρύπανση,
2) Φυσική άσκηση και υγιεινή διατροφή
3) Συστηματική περιποίηση της μύτης με ρινοπλύσεις (Osmoclean nasal sprey)
4) Χορήγηση ανοσοενισχυτικών – προστατευτικών παραγόντων όπως είναι το προβιοτικά
5) Φαρμακευτική αγωγή

Η δευτερογενής πρόληψη αφορά την έγκαιρη εφαρμογή της ανοσοθεραπείας. Υπενθυμίζεται
η σύγχρονη αντίληψη “Μια οδός – Μια νόσος” για τις αλλεργικές εκδηλώσεις της αναπνευστικής οδού και των οργάνων της. Γνωρίζουμε ότι το Σ.Σ.Α. είναι η κλινική έκφραση διασταυρούμενης αλλεργιογονικότητας, με τον αλλεργιογόνο παράγοντα συγκεκριμένων γυρεοκόκκων. Η απευαισθητοποίηση προς το συγκεκριμένο γυρεοκόκκο είναι προφανές και αναμενόμενο να επηρεάσει την αλλεργική αντίδραση του διατροφικού αλλεργιογόνου παράγοντα, με στόχο την αποτροπή της εκδήλωσης του Σ.Σ.Α., ή την ύφεση της συμπτωματολογίας του.










 

Ιωάννα-Ελένη (Ελεάννα) Βιρβιδάκη, PhD, CCC-SLP
Μάστερ Παθολογίας Λόγου-Ομιλίας-Κατάποσης, Πανεπ. Βοστώνης, Η.Π.Α.
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπ. Ιωαννίνων
email: info@virvidaki.gr

Βιογραφικό.
H Ελεάννα Βιρβιδάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα ενώ έλκει την καταγωγή της από τα Χανιά. Το 1994 ξεκίνησε τον κύκλο των σπουδών της στην Βοστώνη των Ηνωμένων Πολιτειών με προπτυχιακές
σπουδές ιατρικής κατεύθυνσης και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στην Παθολογία Λόγου και Ομιλίας από το Boston University (MSc). Το 2001 απέκτησε το δίπλωμα της κλινικής επάρκειας (Certificate of Clinical Competence) στην Παθολογία Λόγου και Ομιλίας από την Αμερικάνικη Ένωση Λογοπαθολόγων και Ακοολόγων (ΑSHA), της οποίας παραμένει ενεργό μέλος έως και σήμερα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και πριν την επιστροφή της στην Ελλάδα, εργάσθηκε ως υπεύθυνη λογοπαθολόγος σε μεγάλες μονάδες αποκατάστασης νευρογενών διαταραχών επικοινωνίας και κατάποσης ενώ παράλληλα προσέφερε
εθελοντικά τις υπηρεσίες της στην κλινική λογοπαθολογίας του Massachusetts General Hospital. To 2003 επέστρεψε στην Αθήνα όπου συνεργάστηκε επί σειρά ετών με το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και την Μονάδα Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα. Έχει συμμετάσχει με πολυάριθμες ανακοινώσεις ως προσκεκλημένη εισηγήτρια και συντονίστρια σε διαλέξεις και στρογγυλές τράπεζες σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια, με επίκεντρο εισηγήσεων στην αξιολόγηση και αποκατάσταση νευρογενών διαταραχών επικοινωνίας και σίτισης-κατάποσης (δυσφαγίας). Από τα τέλη του 2009, λειτουργεί το ιδιωτικό της γραφείο στα Ιωάννινα, σήμερα ως επιστημονική υπεύθυνη της διερευνημένης διεπιστημονικής ομάδας «Λογοποίηση». Μεταξύ του 2009-2015, επιτέλεσε το διδακτικό της έργο στο τμήμα λογοθεραπείας του Πανεπιστημίου Ηπείρου ως έμμισθη επιστημονική συνεργάτης ενώ τελευταία, αποτελεί ακαδημαϊκή υπότροφο των τμημάτων λογοθεραπείας των Πανεπιστημίων Πατρών και Ιωαννίνων. Κλινικά, ασχολείται με
παιδιά, εφήβους, ενήλικες και υπερήλικες με διαταραχές ομιλίας και λόγου/γλώσσας, ενώ τα κύρια κλινικά και ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στους τομείς αποκατάστασης λόγου-ομιλίας και σίτισης- κατάποσης σε επίκτητες νευρολογικές βλάβες. Σήμερα, είναι διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με αντικείμενο τον προσυμπτωματικό έλεγχο κατάποσης στο οξύ αγγειακό
εγκεφαλικό επεισόδιο.