ΜΕΣΗ ΩΤΙΤΙΔΑ ΚΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ (ΜΕΡΟΣ Α)

ΜΕΣΗ ΩΤΙΤΙΔΑ ΚΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ (ΜΕΡΟΣ Α)

Τι είναι μέση ωτίτιδα;

 

Μέση ωτίτιδα σημαίνει φλεγμονή στο μέσο αυτί. Η φλεγμονή αυτή είναι αποτέλεσμα μικροβιακής λοίμωξης ή λοίμωξης από ιούς που προσβάλει το μέσο αυτί. Μπορεί να προσβάλει το ένα ή και τα δυο αυτιά ταυτόχρονα.
Η μέση ωτίτιδα είναι το συχνότερο πρόβλημα που διαπιστώνεται σε παιδιά όταν επισκέπτονται τον παιδίατρο. Αποτελεί επίσης τη συχνότερη αιτία απώλειας ακοής στην παιδική ηλικία. Η βαρηκοΪα αυτή συνήθως είναι παροδικό φαινόμενο.
Η μέση ωτίτιδα αν και νόσος της παιδικής ηλικίας σποραδικά προσβάλει και ενήλικες. Η συχνότητα των προσβολών είναι αυξημένη τον χειμώνα και στην αρχή της άνοιξης.

Είναι σοβαρή νόσος;

Ναι, είναι σοβαρή νόσος γιατί προκαλεί έντονο πόνο και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε βαρηκοΐα, η οποία στα παιδιά, μπορεί να επηρεάσει τις μαθησιακές ικανότητες και να καθυστερήσει την ανάπτυξη του λόγου.
Σε κάθε περίπτωση αν αντιμετωπισθεί έγκαιρα και αποτελεσματικά καταλήγει σε ίαση και η ακοή αποκαθίσταται σε φυσιολογικά επίπεδα.
Σοβαρή επιπλοκή της μέσης ωτίτιδας, σήμερα όχι συνηθισμένη, είναι η μαστοειδίτιδα που προκαλείται όταν η λοίμωξη επεκταθεί σε άλλα, γειτονικά μόρια της κεφαλής όπως στις μαστοειδείς.
Είναι λοιπόν σημαντικό να γνωρίζει κανείς τα συμπτώματα της μέσης ωτίτιδας και όταν τα διαπιστώνει να απευθύνεται αμέσως στο γιατρό του.

Πώς λειτουργεί το αυτί;

  • Το έξω αυτί συγκεντρώνει ήχους από το περιβάλλον μας.
  • Το μέσο αυτί είναι μια κοιλότητα σε μέγεθος μπιζελιού, γεμάτη αέρα, που χωρίζεται από το έξω αυτί αεροστεγώς με μια μεμβράνη υφής λαδόκολλας, τον τυμπανικό υμένα.

Σε επαφή με τον τυμπανικό υμένα έρχεται αλυσίδα από τρία μικροσκοπικά κοκαλάκια, τη σφύρα, τον άκμονα και τον αναβολέα, που γεφυρώνει την τυμπανική μεμβράνη με το έσω αυτί.
Όταν τα ηχητικά κύματα προσπίπτουν στην τυμπανική μεμβράνη αυτή δονείται και βάζει σε κίνηση στην αλυσίδα των οσταρίων τα οποία μεταφέρουν την δόνηση στο έσω αυτί.

Το έσω αυτί τροποποιεί τη δόνηση σε ηλεκτρικό σήμα, το οποίο μεταφέρεται στον εγκέφαλο και μεταφράζεται σε ήχο.                                                             Το έσω αυτί διαθέτει και το όργανο για την ισορροπία μας, τον οπίσθιο λαβύρινθο.

Ένα φυσιολογικό μέσο αυτή περιέχει αέρα, που έχει πίεση ίση με την ατμοσφαιρική. Έτσι δημιουργούνται συνθήκες που διευκολύνουν τη δόνηση, όταν το ηχητικό κύμα προσπίπτει στον τυμπανικό υμένα.
Ο αερισμός και η εξισορρόπηση της ατμοσφαιρικής πίεσης στο μέσο αυτή επιτυγχάνεται από την λειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας.
Η ευσταχιανή σάλπιγγα είναι ένας λεπτός σωλήνας που συνδέει το μέσο αυτή με το πίσω μέρος της μύτης (επιφάρυγγα).
Στο χασμουρητό και την κατάποση, όταν κάποιες φορές, ακούγεται ένα ήπιο κλικ στο μέσο αυτί, είναι η λειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας που στέλνει φυσαλίδα αέρα για να εξισορροπήσει τις πιέσεις.
Η λειτουργία αυτή επαναλαμβάνεται αυτόματα πάνω από 1000 φορές την ημέρα.

Τι προκαλεί την μέση ωτίτιδα

Η οξεία μέση ωτίτιδα προκαλείται από βακτήρια ή ιούς που μεταδίδονται από τον λαιμό και την μύτη προς το μέσο αυτί ακολουθώντας τη διαδρομή της ευσταχιανής σάλπιγγας.
Αυτό συμβαίνει, όταν η λειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας επηρεάζεται, γιατί φλεγμαίνει από λοιμώξεις όπως είναι το κοινό κρυολόγημα, η ρινοκολπίτιδα, λοιμώξεις του λαιμού ή αλλεργικές προσβολές.
Η φλεγμονή στο μέσο αυτί προκαλεί ωταλγία, ερυθρότητα και φλεγμονώδη διήθηση της τυμπανικής μεμβράνης, ενώ ο χώρος του τυμπάνου γεμίζει από παραγωγή βλέννας και πύου που πιέζουν την τυμπανική μεμβράνη προς τα έξω.
Σε κάποια περιστατικά η τυμπανική μεμβράνη σπάει και το πύο που ρέει προς τα έξω γεμίζει τον έξω ακουστικό πόρο. Αυτή η εξέλιξη δεν είναι επιθυμητή, αλλά μπορεί να θεωρηθεί η θεραπεία της οξείας μέσης ωτίτιδας, όταν δεν λαμβάνεται η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή και ο οργανισμός μένει αβοήθητος να αντιμετωπίσει την λοίμωξη.
Το συνηθέστερο είναι μετά την οξεία φάση πύο και βλέννα να παραμείνουν στο μέσο αυτή, λόγω κατάργησης της διαβατότητας της ευσταχιανής σάλπιγγας που φλεγμένει και στενεύει από το οίδημα, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η φυσιολογική παροχέτευση από το μέσο αυτί.

Η κατάσταση αυτή ονομάζεται ορώδης ή εκκριτική, μέση ωτίτιδα και συχνά καταλήγει σε χρονιότητα αφού μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες, μήνες ή και χρόνια μετά την οξεία φάση, ενώ παράλληλα δημιουργεί προϋποθέσεις υποτροπής της νόσου.

Διαβάστε εδώ το μέρος β

Ιωάννα-Ελένη (Ελεάννα) Βιρβιδάκη, PhD, CCC-SLP
Μάστερ Παθολογίας Λόγου-Ομιλίας-Κατάποσης, Πανεπ. Βοστώνης, Η.Π.Α.
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπ. Ιωαννίνων
email: info@virvidaki.gr

Βιογραφικό.
H Ελεάννα Βιρβιδάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα ενώ έλκει την καταγωγή της από τα Χανιά. Το 1994 ξεκίνησε τον κύκλο των σπουδών της στην Βοστώνη των Ηνωμένων Πολιτειών με προπτυχιακές
σπουδές ιατρικής κατεύθυνσης και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στην Παθολογία Λόγου και Ομιλίας από το Boston University (MSc). Το 2001 απέκτησε το δίπλωμα της κλινικής επάρκειας (Certificate of Clinical Competence) στην Παθολογία Λόγου και Ομιλίας από την Αμερικάνικη Ένωση Λογοπαθολόγων και Ακοολόγων (ΑSHA), της οποίας παραμένει ενεργό μέλος έως και σήμερα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και πριν την επιστροφή της στην Ελλάδα, εργάσθηκε ως υπεύθυνη λογοπαθολόγος σε μεγάλες μονάδες αποκατάστασης νευρογενών διαταραχών επικοινωνίας και κατάποσης ενώ παράλληλα προσέφερε
εθελοντικά τις υπηρεσίες της στην κλινική λογοπαθολογίας του Massachusetts General Hospital. To 2003 επέστρεψε στην Αθήνα όπου συνεργάστηκε επί σειρά ετών με το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και την Μονάδα Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα. Έχει συμμετάσχει με πολυάριθμες ανακοινώσεις ως προσκεκλημένη εισηγήτρια και συντονίστρια σε διαλέξεις και στρογγυλές τράπεζες σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια, με επίκεντρο εισηγήσεων στην αξιολόγηση και αποκατάσταση νευρογενών διαταραχών επικοινωνίας και σίτισης-κατάποσης (δυσφαγίας). Από τα τέλη του 2009, λειτουργεί το ιδιωτικό της γραφείο στα Ιωάννινα, σήμερα ως επιστημονική υπεύθυνη της διερευνημένης διεπιστημονικής ομάδας «Λογοποίηση». Μεταξύ του 2009-2015, επιτέλεσε το διδακτικό της έργο στο τμήμα λογοθεραπείας του Πανεπιστημίου Ηπείρου ως έμμισθη επιστημονική συνεργάτης ενώ τελευταία, αποτελεί ακαδημαϊκή υπότροφο των τμημάτων λογοθεραπείας των Πανεπιστημίων Πατρών και Ιωαννίνων. Κλινικά, ασχολείται με
παιδιά, εφήβους, ενήλικες και υπερήλικες με διαταραχές ομιλίας και λόγου/γλώσσας, ενώ τα κύρια κλινικά και ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στους τομείς αποκατάστασης λόγου-ομιλίας και σίτισης- κατάποσης σε επίκτητες νευρολογικές βλάβες. Σήμερα, είναι διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με αντικείμενο τον προσυμπτωματικό έλεγχο κατάποσης στο οξύ αγγειακό
εγκεφαλικό επεισόδιο.