Συνεχίζοντας από το μέρος β
Καρκινογένεση
Η ανάπτυξη του καρκίνου είναι συνήθως μια διαδικασία:
- Αργή,
- Διαρκεί πολλά χρόνια
- Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες
Εμφανίζει διαδοχικά στάδια που διακρίνονται σε:
- Προ-καρκινικά (αυτά που θα οδηγήσουν σε καρκίνο)
- Καρκινικά (αυτά που είναι ήδη καρκίνος)
- Δεν ολοκληρώνεται πάντα (υποστροφή εξέλιξη)
Γενετικοί παράγοντες
- Από τους ανθρώπους που εκτίθενται σε προδιαθετικούς παράγοντες για ανάπτυξη καρκίνου
- του λάρυγγα, τελικά μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό νοσεί.
- Ένα μεγάλο ποσοστό πασχόντων έχει θετικό οικογενειακό ιστορικό ανάπτυξης κακοήθειας.
- Δεν έχει εντοπιστεί ακριβής μηχανισμός πιθανής ανοσολογικής ανεπάρκειας ή κληρονομούμενης προδιάθεσης, αλλά σαφώς υπάρχουν ενδείξεις για κάτι ανάλογο.
Στη καρκινογένεση του λάρυγγα σημαντικός είναι ο ρόλος του όγκο-γονιδίου p53. Μεταλλάξεις του ογκογονιδίου αυτού, αίρουν την κατασταλτική του δράση, με αποτέλεσμα τον αχαλίνωτο πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων. Στη μετάλλαξη του ογκογονιδίου φαίνεται να παίζουν ρόλο ιοί, όπως ο HPV και ο EBV, αλλά και βλαβερές ουσίες, εφόσον προσβάλουν τον ανθρώπινο οργανισμό σταθερά και επίμονα.
Μια καρκινογόνος ουσία ή επίδραση, μπορεί να προσβάλει περισσότερα από ένα ευαίσθητα γονίδια. Έτσι εξηγείται αίφνης, γιατί το κάπνισμα δημιουργεί πολλές μορφές καρκίνου όπως:
- Πνευμόνων και βρόγχων
- Στοματικής κοιλότητας, του φάρυγγα, του λάρυγγα
- Οισοφάγου, στομάχου
- Παγκρέατος
- Νεφρών, ουροφόρων οδών
- Τραχήλου της μήτρας
- Οξεία μυελογενής λευχαιμία
Γενετική προδιάθεση
Κάθε άνθρωπος μπορεί να έχει ένα, μερικά ή και κανένα από τα ευπαθή, σε κάποια καρκινογόνο ουσία, γονίδια.
Έτσι, εξηγείται γιατί οι καπνιστές δεν αρρωσταίνουν από όλες τις μορφές καρκίνου που προκαλεί το τσιγάρο ή γιατί, κάποιοι από αυτούς δεν εμφανίζουν καρκίνο.
Εξηγείται επίσης το γεγονός ότι το 2% των ασθενών με καρκίνο του λάρυγγαθα παρουσιάσουν ένα δεύτερο καρκίνο, όχι από μετάσταση, σε κάποιο άλλο όργανο, συνήθως τον πνεύμονα.
Παράγοντες κινδύνου:
Οι πιο σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του λάρυγγα, είναι ο καπνός του τσιγάρου και η κατάχρηση αλκοολούχων ποτών. Η βλάβη που προκαλεί το τσιγάρο εξαρτάται από τον συνολικό χρόνο καπνίσματος, αλλά και από τη συνολική ποσότητα καπνού που καταναλώθηκε.
Το παθητικό κάπνισμα όταν είναι επίμονο και μακροχρόνιο,περισσότερο από 15 χρόνια, θεωρείται επίσης παράγονταςκινδύνου.
Η βλάβη που προκαλεί το αλκοόλ εξαρτάται μόνο από την συνολική ποσότητα που καταναλώθηκε, ανεξάρτητα από το χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο έγινε αυτή η κατανάλωση. Όταν ο καρκίνος οφείλεται στην κατάχρηση αλκοόλ είναι περισσότερο επιθετικός. Εκδηλώνεται νωρίτερα και οδηγεί πιο συχνά και πιο γρήγορα στον θάνατο. Το κάπνισμα σε συνδυασμό με την κατάχρηση αλκοόλ,πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του λάρυγγα. Λιγότερο σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του λάρυγγα θεωρούνται:
- Η γαστροφαρυγγική παλινδρόμηση
- Ο ανθρώπινος ιός των θηλωμάτων
- Ο αμίαντος, όταν εισπνέεται
- Η σκόνη του ξύλου, όταν εισπνέεται
- Οι ακτινοβολίες
Ωστόσο η επίδρασή τους δεν έχει πλήρως διερευνηθεί. Έρευνες που έγιναν σε χώρες με πολλούς μετανάστες, όπως οι Η.Π.Α. και η Αυστραλία, έδειξαν ότιο καρκίνος του λάρυγγα συναντάται πιο συχνά σε άτομα που προέρχονται από την νότια Ευρώπη, τα οποία καπνίζουν περισσότερο.
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία ενός προκαρκινικού ή ενός αρχικού καρκινικού σταδίου συμβάλει αποφασιστικά στην καλή εξέλιξη της υγείας του ασθενή και ενίοτε οδηγεί στην ίαση.
Για να πετύχουμε έγκαιρη διάγνωση, χρησιμοποιούμε ως εργαλεία:
- Το ιατρικό ιστορικό
- Τα συμπτώματα
- Την κλινική εξέταση
- Την ενδοσκοπική εικόνα
- Τον απεικονιστικό έλεγχο ( U/S – CT – MRI )
- Τις εργαστηριακές εξετάσεις (κυτταρολογικές – ιστολογικές)
Στοιχεία ανατομικής του λάρυγγα
Ο λάρυγγας χωρίζεται σε τρία τμήματα:
- Υπεργλωττιδικό, πάνω από τις φωνητικές χορδές
- Γλωττιδικό, περιοχή των φωνητικών χορδών
- Υπογλωττιδικό, κάτω από τις φωνητικές χορδές
Ανάλογα με την περιοχή εντόπισης του καρκίνου του λάρυγγα, διαφοροποιούνται και τα συμπτώματα, τουλάχιστον στα αρχικά στάδια.
Γλωττιδικός καρκίνος
Εντοπίζεται στις φωνητικές χορδές:
- Δίνει συμπτώματα βραχνάδας από τα αρχικά στάδια
- Δεν δίνει μεταστάσεις στους τραχηλικούς λεμφαδένες, παρά μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις.
Μπορούμε, επομένως, να χρησιμοποιήσουμε το σύμπτωμα ως εργαλείο έγκαιρης διάγνωσης: Όταν η βραχνάδα της φωνής επιμένει, για περισσότερο από 3 εβδομάδες επιβάλλεται η ιατρική εξέταση. Πρέπει να δοθεί έμφαση στο γεγονός ότι στα πλαίσια της χρόνιας λαρυγγίτιδας, αλλοιώσεις του επιθηλίου του λάρυγγα, όχι σπάνια,μεταλλάσσονται και οδηγούν σε καρκινωματώδη εξαλλαγή:
- Λευκοπλακία
- Υπερπλασία
- Υπερκεράτωση με ή χωρίς ατυπία
- Καρκίνωμα in situ
- Μικροδιηθητικό καρκίνωμα
Υπεργλωττιδικός καρκίνος
Εντοπίζεται πάνω από τις φωνητικές χορδές:
- Δεν δίνει συμπτώματα στα αρχικά στάδια
- Δίνει όμως συχνά και νωρίς, μεταστάσεις στους τραχηλικούς λεμφαδένες.
Οι καπνιστές και όσοι εκτίθενται σε παράγοντες κινδύνουγια τον καρκίνο του λάρυγγα, πρέπει να εξετάζονται περιοδικά ακόμη και αν δενπαρουσιάζουν συμπτώματα.
Υπογλωττιδικός καρκίνος
Εντοπίζεται κάτω από τις φωνητικές χορδές:
- Είναι εξαιρετικά σπάνιος
- Εκδηλώνεται με εισπνευστικό συριγμό ή και δύσπνοια.
- Σε προχωρημένο στάδιο με βραχνάδα
Εδώ, καίριο διαγνωστικό ρόλο διαδραματίζει ο προληπτικός ενδοσκοπικός έλεγχος.
ΔΙΑΓΛΩΤΤΙΔΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ
Οποιοδήποτε καρκίνος του λάρυγγα επεκτεινόμενος, επινέμεται στο γειτονικό προς την πρωτοπαθή εστία επίπεδο.
Θεραπεία του καρκίνου του λάρυγγα
Ο καρκίνος του λάρυγγα αντιμετωπίζεται:
- χειρουργικά
- με ακτινοθεραπεία
- με συνδυασμό των δυο μεθόδων
- σε εξαιρετικές περιπτώσεις με συνδυασμό και χημειοθεραπείας.
Η έγκαιρη διάγνωση ισοδυναμεί με ίαση. Η έκφραση αυτή δεν αποτελεί συνθηματολογία αλλά, είναι απλά η αλήθεια!
ΚΡΑΤΑΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΑΣ ΟΤΙ:
Κάθε βράχνιασμα που επιμένει πάνω από 3 εβδομάδες πρέπει να ελέγχεται.
- Ο επίμονος, βαθύς, απροσδιόριστος πόνος στο αυτί και μάλιστα στις καταποτικές κινήσεις, επίσης πρέπει να ελέγχεται.
- Ο τριανταπεντάρης συστηματικός καπνιστής ή πότης, ακόμη και χωρίς συμπτώματα, πρέπει στο ετήσιο ιατρικό checkup να προσθέσει την ενδοσκοπική εξέταση του λάρυγγα.
- Αυτό ισχύει, πλέον, και για τον γυναικείο πληθυσμό.
- Κάθε καθυστέρηση στην εξέταση, τη βιοψία και την αφαίρεση του νεοπλάσματος συνιστά λόγο αποτυχίας για την θεραπεία και την ίαση.
- Έγκαιρη διάγνωση και άμεση αντιμετώπιση του καρκίνου του λάρυγγα, σημαίνει πλήρη ίαση.
