ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΠΤΩΣΗ (ΜΕΡΟΣ Β)

ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΠΤΩΣΗ (ΜΕΡΟΣ Β)

Συνεχίζοντας από το μέρος Α…

Πρόληψη για την αστάθεια και τις πτώσεις

Φαίνεται ότι τα περισσότερα προβλήματα που ευθύνονται για τις πτώσεις, έχουν γενεσιουργό αίτιο, βλάβη που προκλήθηκε στη νεαρά ή μέση ηλικία.
Εκφυλιστικές αλλοιώσεις στους μυς, τις αρθρώσεις, το κεντρικό νευρικό σύστημα και τα αισθητήρια όργανα δεν αποτελούν οπωσδήποτε αναπόφευκτες επιπτώσεις φθοράς της τρίτης ηλικίας, αλλά προέρχονται από μια ζωή στερημένη σωματικών δραστηριοτήτων, ή από βλάβες που οι ίδιοι προκαλούμε με το κάπνισμα, τη κατάχρηση σε οινοπνευματώδη ποτά, χρήση τοξικών ουσιών, τη φτωχή ελλειμματική διατροφή ή την παχυσαρκία, τη δουλειά του γραφείου, την έλλειψη σωματικής άσκησης και ενασχόλησης στην ύπαιθρο.

Αν και η αρτηριοσκλήρυνση συχνά αναδεικνύει χαρακτήρες κληρονομικού νοσήματος, στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να αναχαιτιστεί με διατροφή χαμηλή σε χοληστερόλη, κορεσμένα λιπαρά οξέα και συστηματική σωματική άσκηση. Έτσι, διεγείρονται οι μυς και το καρδιαγγειακό σύστημα με ευεργετικές επιπτώσεις στην αναχαίτιση της. Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό αρτηριοσκλήρυνσης ανάλογα με τα εργαστηριακά ευρήματα συνιστάται η χορήγηση φαρμάκων ή ειδικών συμπληρωμάτων διατροφής, που μειώνουν τα επίπεδα χοληστερίνης. Επίσης, ευεργετικά δρα η γρήγορη διάγνωση και θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη, της υπέρτασης και οπωσδήποτε η διακοπή του καπνίσματος. Σύγχρονες μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει ουσιαστική σχέση μεταξύ έλλειψης ή ανεπάρκειας της βιταμίνης D και της επιρρέπειας για πτώσεις των ηλικιωμένων.

Σήμερα υπάρχει ομοφωνία για την σημασία της βιταμίνης D στην παθογένεια της οστεοπόρωσης και της απώλειας μυϊκής μάζας στα ηλικιωμένα άτομα. Η επάρκεια της βιταμίνης D φαίνεται να δημιουργεί συνθήκες καλύτερης κινητικότητας και μυϊκής ισχύος του σώματος και με αυτή την έννοια περιορίζει ή προλαμβάνει την τάση για πτώσεις. Με τον όρο βιταμίνη D εννοούμε την βιταμίνη D2 και D3. Η ανεπάρκεια των επιπέδων της βιταμίνης D έχει πάρει σήμερα πανδημικές διαστάσεις.

Προφανείς λόγοι είναι:

  • Ο σύγχρονος τρόπος ζωής που απομακρύνει το άτομα από την ύπαιθρό
  • Οι ενδυματολογικές συνήθειες
  • Η ατμοσφαιρική ρύπανση
  • Η Ηλιοφοβία ως αποτέλεσμα της αύξησης των κρουσμάτων του μελανώματος
  • Η κατάχρηση αντηλιακών σκευασμάτων
  • Η ανάλωση του μεγαλύτερου χρόνου της ημέρας των ηλικιωμένων στο σπίτι ή σε ιδρύματα με ελαχιστοποίηση των σωματικών δραστηριοτήτων, η απομάκρυνση τους από την ύπαιθρο και ο περιορισμός ή η κατάργηση των θερινών διακοπών, αποτελούν επιπλέον λόγους ανεπάρκειας ή έλλειψης της βιταμίνης D.

Επομένως στον εργαστηριακό έλεγχο του ατόμου που διερευνάται για επιρρέπεια σε πτώσεις πάντα πρέπει να περιλαμβάνεται και έλεγχος των επιπέδων της 25(OH)D3, ώστε να προσδιορίζεται η πιθανή έλλειψη ή ανεπάρκεια και να χορηγείται το κατάλληλο συμπλήρωμα. Προτιμούνται σκευάσματα σε ελαιώδη μορφή, όπως είναι το D3-Gkelin, που βοηθάνε την λιποδιαλυτή D3 να απορροφηθεί.

Πολλά από τα φάρμακα που χορηγούνται για τον έλεγχο της υπέρτασης, καρδιακών νοσημάτων, την αλλεργία, την αϋπνία, την υπερχλωρυδρία του στομάχου, την κατάθλιψη, έχουν παρενέργειες με επιπτώσεις στη λειτουργία του εγκεφάλου και μπορεί να ενισχύσουν την τάση για πτώσεις. Οι ασθενείς πρέπει να έχουν πλήρη κατάλογο με όλα τα φάρμακα που λαμβάνουν και την δοσολογία τους και να ενημερώνουν πάντα τον θεράποντα γιατρό. Αυτή η ενημέρωση θα αποτρέψει χορήγηση φαρμάκων, τα οποία δεν είναι συμβατά μεταξύ τους.

Επίσης πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο ενδεχόμενο ο ασθενής να λαμβάνει φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή όπως αντισταμινικά, υπναγωγά, αναλγητικά, αντιβηχικά, που μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες με τα φάρμακα τα οποία χορηγεί ο θεράπων ιατρός. Η κατάχρηση των αλκοολούχων ποτών εκτός του ότι επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου, την συμπεριφορά και την κινητικότητα του χρήστη, μπορεί να προκαλέσει και παρενέργειες με τα φάρμακα που παίρνει.

Αρχές πρόληψης

Καλή σωματική και ψυχική κατάσταση και έλεγχος της υγείας
Ιατρικός έλεγχος σε τακτά χρονικά διαστήματα με την έννοια του checkup
Ανορθώσου ήπια και σταδιακά. Μια στιγμιαία πτώση της αρτηριακής πίεσης λόγω ηλικίας ή φαρμάκων μπορεί να προκαλέσει ζάλη αν σηκωθείς απότομα.
Διατήρησε την ισορροπία στηριζόμενος καλά στα πόδια σου. Διατήρησε καλή αίσθηση του πατήματος σου στο έδαφος.
Εάν συχνά έχεις αίσθημα ζάλης χρησιμοποίησε μπαστούνι ή “Π” βάδισης, ώστε να διατηρείς την ισορροπία σου ακόμη και αν το έδαφος είναι ανώμαλο ή ολισθηρό.
Χρησιμοποίησε καλής ποιότητας σταθερά χαμηλοτάκουνα παπούτσια, ευρύχωρα, καλής επαφής με το πόδι και με αντιολισθητικές σόλες.
Ασκήσου συστηματικά σε καθημερινή βάση.
Η καθημερινή άσκηση βελτιώνει τη δύναμη σου, τον τόνο των μυών, τη κινητικότητα των αρθρώσεων. Έτσι όχι μόνο προλαμβάνεις ενδεχόμενες πτώσεις, αλλά και σε περίπτωση πιθανής πτώσης, ο τραυματισμός θα είναι μικρότερος. Το περπάτημα είναι μια καλή άσκηση.

Διαβάστε εδώ το μέρος Γ.

Ιωάννα-Ελένη (Ελεάννα) Βιρβιδάκη, PhD, CCC-SLP
Μάστερ Παθολογίας Λόγου-Ομιλίας-Κατάποσης, Πανεπ. Βοστώνης, Η.Π.Α.
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπ. Ιωαννίνων
email: info@virvidaki.gr

Βιογραφικό.
H Ελεάννα Βιρβιδάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα ενώ έλκει την καταγωγή της από τα Χανιά. Το 1994 ξεκίνησε τον κύκλο των σπουδών της στην Βοστώνη των Ηνωμένων Πολιτειών με προπτυχιακές
σπουδές ιατρικής κατεύθυνσης και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στην Παθολογία Λόγου και Ομιλίας από το Boston University (MSc). Το 2001 απέκτησε το δίπλωμα της κλινικής επάρκειας (Certificate of Clinical Competence) στην Παθολογία Λόγου και Ομιλίας από την Αμερικάνικη Ένωση Λογοπαθολόγων και Ακοολόγων (ΑSHA), της οποίας παραμένει ενεργό μέλος έως και σήμερα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και πριν την επιστροφή της στην Ελλάδα, εργάσθηκε ως υπεύθυνη λογοπαθολόγος σε μεγάλες μονάδες αποκατάστασης νευρογενών διαταραχών επικοινωνίας και κατάποσης ενώ παράλληλα προσέφερε
εθελοντικά τις υπηρεσίες της στην κλινική λογοπαθολογίας του Massachusetts General Hospital. To 2003 επέστρεψε στην Αθήνα όπου συνεργάστηκε επί σειρά ετών με το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και την Μονάδα Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα. Έχει συμμετάσχει με πολυάριθμες ανακοινώσεις ως προσκεκλημένη εισηγήτρια και συντονίστρια σε διαλέξεις και στρογγυλές τράπεζες σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια, με επίκεντρο εισηγήσεων στην αξιολόγηση και αποκατάσταση νευρογενών διαταραχών επικοινωνίας και σίτισης-κατάποσης (δυσφαγίας). Από τα τέλη του 2009, λειτουργεί το ιδιωτικό της γραφείο στα Ιωάννινα, σήμερα ως επιστημονική υπεύθυνη της διερευνημένης διεπιστημονικής ομάδας «Λογοποίηση». Μεταξύ του 2009-2015, επιτέλεσε το διδακτικό της έργο στο τμήμα λογοθεραπείας του Πανεπιστημίου Ηπείρου ως έμμισθη επιστημονική συνεργάτης ενώ τελευταία, αποτελεί ακαδημαϊκή υπότροφο των τμημάτων λογοθεραπείας των Πανεπιστημίων Πατρών και Ιωαννίνων. Κλινικά, ασχολείται με
παιδιά, εφήβους, ενήλικες και υπερήλικες με διαταραχές ομιλίας και λόγου/γλώσσας, ενώ τα κύρια κλινικά και ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στους τομείς αποκατάστασης λόγου-ομιλίας και σίτισης- κατάποσης σε επίκτητες νευρολογικές βλάβες. Σήμερα, είναι διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με αντικείμενο τον προσυμπτωματικό έλεγχο κατάποσης στο οξύ αγγειακό
εγκεφαλικό επεισόδιο.