Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μια υπερβολική, φλεγμονώδης αντίδραση σε κάποια ουσία από το περιβάλλον, που το διαταραγμένο ανοσοποιητικό σύστημα του συγκεκριμένου ατόμου, αντιλαμβάνεται ως βλαπτική.

Στη περίπτωση της συμφορητικής μύτης η ένοχη ουσία ή αλλεργιογόνο όπως ονομάζεται, μπορεί να είναι κάποια γύρη, μύκητες, επιθήλια από την επιδερμίδα ζώων ή το ακάρι της σκόνης του σπιτιού. Επίσης αλλεργίες σε τροφές μπορεί να ενοχοποιηθούν.

Οι γύρεις προκαλούν αλλεργική ρινίτιδα με εξάρσεις την άνοιξη ή προς το τέλος του καλοκαιριού, ενώ το άκαρι της σκόνης του σπιτιού και οι μύκητες προκαλούν ολοετή συμπτώματα.

Ιδανική θεραπεία είναι η αποφυγή του ένοχου αλλεργιογόνου, αλλά αυτό δεν είναι συνήθως εφικτό.

Στον αλλεργικό ασθενή τα αλλεργιογόνα πυροδοτούν σειρά βιολογικών αντιδράσεων που οδηγούν στην απελευθέρωση ισταμίνης και άλλων παραγόντων της αλλεργικής φλεγμονής και προκαλούν ρινόρροια, όπως στο κοινό κρυολόγημα, ρινική συμφόρεση, πταρμούς και φαγούρα.

Τα αντισταμινικά ανταγωνίζονται την ισταμίνη και ελέγχουν τη δράση της.

Τα αποσυμφορητικά απελευθερώνουν την αναπνοή γιατί με την αγγειοκινητική τους δράση μειώνουν το οίδημα του ρινικού βλεννογόνου. Η χρήση τους θέλει προσοχή. Επιτρέπεται για λίγες μέρες. Παρατεταμένη χρήση έχει τα αντίθετα αποτελέσματα. Άλλοι παράγοντες της αλλεργικής φλεγμονής που μπορούν να ελεγχθούν σε συνδυασμό με την ισταμίνη, με ανάλογα φάρμακα είναι τα λευκοτριένια και ο παράγων PAF και εδώ επίσης έχουμε πολύ καλό αποτέλεσμα.

Κορτικοστεροειδή σκευάσματα (κορτιζόνη και τα ανάλογα της) είναι επίσης διαθέσιμα και τα αποτελέσματα τους στην αλλεργική ρινίτιδα είναι ιδιαίτερα αξιόλογα.

Σήμερα έχουν καθιερωθεί πολλά σκευάσματα κορτικοστεροειδών σε ρινικά σπρέι τα οποία είναι αποτελεσματικά, αλλά και πολύ ποιο ασφαλή από τα σκευάσματα που χορηγούνται από το στόμα.

Γενικός κανόνας που ανακουφίζει τον ασθενή, ελαχιστοποιεί και κάνει αποτελεσματικότερη την χρήση των αντιαλλεργικών φαρμάκων είναι οι συστηματικές πλύσεις και ψεκασμοί της μύτης με υπέρτονα υδατικά διαλύματα και σπρέι.

Εδώ πρέπει να τονισθεί ότι ή όποια φαρμακευτική αγωγή για την αλλεργική ρινίτιδα πρέπει να είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του ασθενή με τον ΩΡΛ του, τόσο για την επιλογή του φαρμάκου που θα λαμβάνει ή τον συνδυασμό φαρμάκων, όσο και για την συχνότητα λήψης και τον χρόνο της θεραπείας.

Ο ΩΡΛ είναι εκείνος που θα εκπαιδεύσει τον ασθενή του, ώστε να έχει το καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα με το λιγότερο φάρμακο. Θα προλαμβάνει και θα ελέγχει τις παρενέργειες και θα ανακουφίζει τον ασθενή από τα συμπτώματα της αλλεργίας, ώστε η νόσος να μη διαταράζει την καθημερινότητα του.

Τα εμβόλια απευαισθητοποίησης είναι σήμερα η πλέον ειδικά στοχευμένη θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας, με άριστα αποτελέσματα.

Οι δερματικές δοκιμασίες, prick tests, ή σε ειδικές περιπτώσεις οι δοκιμασίες με αίμα, Rast tests, εκτελούνται για να προσδιοριστούν οι ουσίες, τα αλλεργιογόνα, στις οποίες ο συγκεκριμένος ασθενής είναι αλλεργικός.

Βάσει των οδηγιών που δίνει ο γιατρός σας, παρασκευάζεται ειδικό εμβόλιο συγκεκριμένης περιεκτικότητας και αναλογίας σε αλλεργιογόνα, όπως αυτό προσδιορίζεται από τα αποτελέσματα των prick tests.

Σήμερα το εμβόλιο χορηγείται σε υπογλώσσιες σταγόνες, είναι απόλυτα ασφαλές και με υψηλή αποτελεσματικότητα. Στόχος της ανοσοθεραπείας είναι η τροποποίηση της ανοσολογικής απάντησης προς τα ένοχα αλλεργιογόνα και η καταστολή της αλλεργικής αντίδρασης.

Χρόνος θεραπείας προτείνεται τα 2-3 χρόνια.

Οι ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα έχουν την τάση να αναπτύσσουν ρινοκολπίτιδα η οποία απαιτεί την ανάλογη θεραπεία. Επίσης μπορεί να αναπτύξουν αλλεργικούς πολύποδες .